Thứ Sáu, 30 tháng 9, 2011

9 mẹo hữu dụng với Registry trong Windows 7

Trong hướng dẫn này chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn một số cách điều chỉnh Registry để có được những thứ mà tưởng như không thể thực hiện với hệ điều hành Windows 7.

Windows Registry được ví như bộ não của hệ điều hành Windows. Nó là một kho chứa khổng lồ, một cơ sở dữ liệu có thứ bậc, dễ dàng truy cập, dùng để lưu các thiết lập hệ thống (và rất nhiều thông tin khác). Không có Registry, máy tính Windows của bạn chỉ hơn một cái chặn giấy. Nếu can thiệp không đúng, bạn có thể gặp phải những vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu hiểu những gì đang thực hiện với Registry, bạn có thể điều chỉnh khá nhiều tham số của Windows theo mong muốn của mình.

Trong bài chúng tôi liệt kê cho các bạn một số cách điều chỉnh Registry để có được những hiệu quả thú vị. Nên nhớ rằng, để thấy được hiệu lực từ những thay đổi, bạn cần phải khởi động lại máy tính.

Backup Registry


Thiết lập điểm khôi phục giúp bạn có thể khôi phục lại máy tính nếu lỗi Registry

Trước khi bắt đầu can thiệp vào Registry, bạn phải backup tất cả các thông tin quan trọng của hệ thống. Chúng tôi phải cảnh báo lại rằng: Việc thiết lập sai trong Registry sẽ khiến bạn không thể khởi động được Windows để sửa lại những sai lầm trước đó.

Để thực hiện backup Registry, hãy mở Control Panel, kích System, sau đó kích System protection phía bên trái. Kích nút Create để Windows hiển thị quá trình tạo điểm khôi phục hệ thống.

Bạn cũng có thể mở Registry Editor – công cụ sử dụng để thực hiện các điều chỉnh – bằng cách đánh cụm từregedit và hộp 'Search Programs and Files' (khi kích nút Start). Khi ở trong Registry Editor, kích chuột phải vàoComputer và chọn Export,

Thêm menu Copy/Move vào Windows Explorer

Add new menus to Windows Explorer.
Thêm menu mới vào Windows Explorer

Nếu vẫn chưa thỏa mãn với chức năng kéo-thả, bạn có thể quản lý các file một cách hiệu quả hơn bằng cách chỉnh sửa Registry để có thêm tùy chọn 'Copy to' và 'Move to' mới bên trong menu chuột phải Windows Explorer chuẩn. Menu mới này sẽ cung cấp một danh sách các ổ đĩa và thư mục, bạn chỉ cần chọn thư mục đích, nơi cần chuyển các file của bạn đến đó.

Trong Registry Editor, tìm đến khóa dưới đây:

HKEY_CLASSES_ROOT\AllFilesystemObjects\shellex\ContextMenuHandlers. Khi ở khóa này, kích phải vào khóa ContextMenuHandlers và chọn New, Key; nhập khóa Copy to. Kích đúp giá trị (Default) trong cửa sổ phía bên phải và nhập {C2FBB630-2971-11D1-A18C-00C04FD75D13} làm dữ liệu của nó. 

Để tạo lệnh 'Move to', thực hiện các bước tương tự (tuy nhiên nhập khóa Move to) và sử dụng {C2FBB631-2971-11D1-A18C-00C04FD75D13}làm dữ liệu của giá trị.

Tắt chế độ Aero Snap


Tắt chức năng Aero Snap bằng Registry

Trong môi trường Aero của Windows, các cửa sổ xuất hiện ở cạnh màn hình một cách mặc định. Tuy nhiên điều gì sẽ xảy ra nếu như chúng ta muốn kéo các cửa sổ về gần góc màn hình mà không cho hệ điều hành điều khiển kích cỡ cũng như sắp đặt chúng. Cách thực hiện là: không tắt toàn bộ tính năng Aero, chỉ tắt chức năng Aero Snap thông qua Windows Registry.

Điều hướng đến khóa dưới đây: HKEY_CURRENT_ USER\Control Panel\Desktop. Sau đó, tìm kiếm giá trị có tên WindowArrangementActive. Mặc định, dữ liệu của giá trị này được thiết lập là 1. Kích đúp vào giá trị đó và thay đổi về 0, khi đó các cửa sổ của bạn sẽ không còn chức năng Aero Snap.

Điều chỉnh Thumbnail Preview khi di chuyển chuột

Đưa chuột qua một biểu tượng nào đó trong taskbar và đợi một chút thời gian, bạn sẽ thấy thumbnail preview của cửa sổ đó. Tuy nhiên, nếu không kiên nhẫn, muốn thumbnail xuất hiện ngay khi đưa chuột qua biểu tượng, chúng ta có cách thực hiện như sau:

Trong Registry Editor, tìm đến khóa
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\ CurrentVersion\Explorer\Advanced. Kích phải vào bất cứ nơi nào trong sidebar phía phải và chọn New, DWORD. Nhập tên ExtendedUIHoverTime. Kích đúp vào giá trị mới và thay thế 0 bởi giá trị 1 trước đó, đổi Base thànhDecimal.

Thay đổi tên trong Windows


Thay đổi tên trong Windows 

Đây là một điều chỉnh khá thú vị. Khi cài đặt Windows, chương trình cài đặt sẽ yêu cầu bạn cung cấp tên của mình, tên tổ chức (nếu có), và tên mà bạn muốn đặt cho hệ thống. Tuy nhiên, cần phải làm gì khi sau đó bạn không cảm thấy thích những tên đã được đặt trước này? Bạn có thể thay đổi tên của hệ thống thông qua Control Panel, tuy nhiên không thể dễ dàng thay đổi tên được cung cấp cho máy tính khi cài đặt Windows ở thời điểm ban đầu.

Để khắc phục vấn đề này, hãy điều hướng đến khóa:
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion. Bạn sẽ thấy một loạt giá trị bên phía phải màn hình. Kích đúp vào giá trị có tênRegisteredOwner để thay đổi tên của nó.

Vô hiệu hóa chức năng Automatic Restart của Windows Update


Điều chỉnh Registry cho phép tắt chức năng Automatic Restart của Windows Update

Windows Update là một trong những công cụ tốt nhất có trong hệ thống của bạn. Tuy nhiên nó cũng là một trong những công cụ khiến chúng ta bực cảm thấy bực mình nhất vì Windows Update thường xuyên download và cài đặt các nâng cấp nhân danh bạn. Nâng cấp là một trong những biện pháp bảo mật, tuy nhiên vấn đề ở đây là sau khi thực hiện nâng cấp xong, hệ thống thường tự động khởi động lại máy tính để nâng cấp  mới có hiệu lực. Nếu đang tập trung vào vấn đề nào đó thì lúc này bạn sẽ bị gián đoạn suy nghĩ hay công việc.

Chúng ta có thể vô hiệu hóa chức năng tự động khởi động lại bằng cách vào khóaHKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Policies\Microsoft\Windows trong Registry. Khi ở trong khóa này, kích phải vào khóa Windows và chọn tùy chọn tạo khóa mới. Nhập tên WindowsUpdate. Lặp lại quá trình này cho khóa WindowsUpdate, tuy nhiên tạo một khóa mới mang tên AU. Lúc này cấu trúc thứ bậc của bạn sẽ như sau:
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Policies\Microsoft\Windows\WindowsUpdate\AU.

Kích khóa AU, sau đó kích phải vào cửa sổ sidebar phía bên phải và tạo một DWORD mới. Nhập tênNoAutoRebootWithLoggedOnUsers cho DWORD này và sau đó kích đúp nó để thay đổi giá trị từ 0 thành 1.

Hiển thị màn hình xanh chết chóc

Not sure why you'd want to, but you can configure your PC to blue-screen at will.
Bạn có thể cấu hình máy tính của mình hiển thị màn hình xanh lúc khởi động

Sự thật ở đây là gì? Bạn có thực sự muốn làm “hỏng” hệ thống Windows 7 và nhận một màn hình xanh chết chóc? Đây là một mẹo khá tinh tế trong việc giả mạo rằng máy tính của bạn đang gặp phải thảm họa.

Để thực hiện, hãy điều hướng đến khóa Registry sau (nếu bạn sử dụng bàn phím USB): HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\kbdhid\Parameters. Kích phải vào sidebar phía bên phải và tạo một DWORD mới mang tên CrashOnCtrlScroll. Kích đúp giá trị và thay đổi 0 thành 1. Tiếp sau đó là hãy “đội” cho máy tính của bạn một chiếc “mũ bảo hiểm”.

Ẩn các mục trong Control Panel không sử dụng

Control Panel của Windows cung cấp rất nhiều tùy chọn mà có thể bạn chưa biết. Lần cuối cùng bạn cần nâng cấp các thiết lập trong Credential Manager hoặc Windows CardSpace là khi nào? Control Panel không giống như Windows Explorer vì bạn không thể di chuyển và xóa các mục. Tuy nhiên Windows Registry sẽ giúp bạn ẩn một số mục không sử dụng đến.

Điều hướng đến khóa sau:
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer. Nếu không thấy có sẵn khóa Explorer và khóa Policies, hãy tạo mới hai khóa này. Bên trong khóa Explorer, kích phải bên trong cửa sổ tận cùng bên phải và tạo một DWORD mới mang tên DisallowCpl, sau đó thiết lập giá trị của nó là 1 thay vì 0.

Tiếp đến, kích phải vào khóa Explorer và tạo một khóa mới mang tên DisallowCpl. Sau đó chọn khóa mới và kích phải vào cửa sổ phía tận cùng bên phải một lần nữa. Lúc này, bạn sử dụng menu kích phải của mình để tạo các giá trị chuỗi. Với mỗi biểu tượng trong Control Panel muốn ẩn, bạn cần tạo một loạt các giá trị chuỗi theo thứ tự chữ số: ví dụ như ẩn hai biểu tượng có nghĩa rằng bạn cần tạo giá trị chuỗi “1” và “2”. Các số của bạn phải được đặt liên tục.

Mỗi dữ liệu giá trị của chuỗi (được thiết lập bằng cách kích đúp vào giá trị của nó) phải giống thành phần Control Panel mà bạn muốn ẩn (ví dụ như Programs and Features hoặc Action Center).

Ẩn nhắc nhở tìm kiếm trên web

Kích đúp vào một file nhưng Windows không nhận ra nó, khi đó hệ điều hành sẽ hiển thị một cửa sổ hỏi xem bạn có muốn tìm kiếm chương trình trên mạng có thể mở được file đó hay không. Bạn có bao giờ sử dụng tính năng này chưa? Chúng tôi giám chắc là không, đây là lý do chúng tôi giới thiệu cách thức điều chỉnh Registry để loại trừ cửa sổ này một cách vĩnh viễn và thay vào đó là một cửa sổ tùy chọn, một danh sách các chương trình mà bạn có thể sử dụng để mở file.

Vào khóa
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer. Khi ở trong khóa này, tạo một DWORD mới bằng cách kích phải vào cửa sổ phía tận cùng bên phải. Đặt tên cho DWORD là NoInternetOpenWith, sau đó kích đúp nó để gán giá trị bằng 1.

Hiển thị thông báo trước khi đăng nhập

Bạn có chia sẻ laptop hay desktop của mình với người dùng khác? Hay có muốn gửi đến bạn bè hay người thân của mình một thông báo khá lịch thiệp về cách họ nên sử dụng máy tính của bạn như thế nào khi họ khởi động nó? Một điều chỉnh nhỏ trong Registry sẽ giúp bạn bật ra thông báo đó và người dùng phải kích qua trước khi anh ta có thể đăng nhập vào hệ thống của bạn.

Điều hướng đến khóa sau:
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Windows\Current Version\Policies\System. Từ đây, kích đúp vào giá trị legalnoticecaption. Bất cứ thứ gì bạn nhập với tư cách dữ liệu sẽ được dùng làm tiêu đề thông báo. Dữ liệu bạn nhập vào sau khi kích đúp giá trị legalnoticetext sẽ được dùng làm nội dung thông báo.

Văn Linh (Theo Pcworld)

Vận động bầu chọn cho Vịnh Hạ Long - một cách làm phản văn hóa

MATHVN xin giới thiệu một góc nhìn khác của cựu nhà báo Trương Duy Nhất về cuộc vận động bầu chọn vịnh Hạ Long thành "kì quan mới". Bài viết đăng trên truongduynhat.vn:
Vịnh Hạ Long - kì quan mới?

Tôi tâm đắc với bài Vài điều suy nghĩ về cuộc “Bầu chọn vịnh Hạ Long là kỳ quan thiên nhiên thế giới” của tác giả Hải Sơn đăng trên Viet-studies.info. Cách bầu chọn chẳng những “không trung thực, không khách quan, như... đang “gian lận” trong cuộc chơi và nặng nề “bệnh háo danh”, mà có gì đó như là một cách làm phản văn hóa.

Có nhiều cách để quảng bá, không nhất thiết cứ phải chui vào các “vườn” di sản với kỳ quan ấy mới hút được sự quan tâm của thiên hạ. “Hữu xạ tự nhiên hương”, cái hương tự nhiên mới đáng là di sản, chứ không phải do ta cố sơn phết vào.

Hạ Long đã là di sản, cố khoác thêm cái “kỳ quan mới” cũng không làm nó đẹp hơn, kỳ vĩ hơn. Hãy làm cho Hạ Long đẹp chứ không phải hãy bầu chọn cho nó, mà ngay khi bấm nút bầu xong lại quay ra thản nhiên vứt rác và... tè xuống biển.

Nhân chuyện “kỳ quan mới” của tổ chức New Open World, ngẫm lại các di sản đã được UNESCO công nhận trong thời gian qua không thể không đặt câu hỏi: Liệu có cần nhiều di sản đến thế, tiêu chí cho di sản liệu có quá dễ dãi và mục tiêu thật sự của UNESCO trong việc di sản hóa tràn lan như vậy là gì?

Tôi sinh ra và lớn lên tại quê Gióng, nhưng quả thật đến giờ vẫn không hiểu sao cái gọi là “hội Gióng” kia lại thành di sản, mà là di sản thế giới mới khiếp! Cũng như tôi không hiểu vì sao, di sản gì ở cái “nhã nhạc cung đình Huế” mà thật sự theo tôi chỉ là một thứ nhạc cúng.

Cái gì nhiều quá cũng mất thiêng. Ban đầu khi nghe Hạ Long, Huế, Hội An, Mỹ Sơn... thành di sản, tôi cũng thoáng tự hào, mừng vui hồ hởi với cái vui của một... công dân di sản. Nhưng rồi sau này thấy nhiều thứ thành di sản quá, đâm mất hẳn cái cảm hứng háo hức hồ hởi.

Có thể, những suy ngẫm này của tôi sẽ nhận đòn từ các nhà văn hóa. Tuy nhiên, phải nói thật rằng chúng ta đang sa vào quá nhiều những danh hiệu hão, thậm chí cố công đoạt lấy danh hiệu bằng cả các phương cách rất phản văn hóa.

Cả chúng ta, và UNESCO nữa, nên xem ngẫm lại một cách tỉnh táo hơn về những “chiến dịch” di sản vừa rồi. Có thể rồi mỗi năm, chúng ta sẽ còn trống giong cờ mở đón nhận thêm nhiều di sản nữa, nhưng tôi không thích, không chờ mong, thậm chí sợ khi nay mai đất nước này bỗng chốc ra đường gặp di sản!

Trương Duy Nhất

Xem thêm: Có nên bình chọn cho Vịnh Hạ Long nữa không? / Tại sao không nên bình chọn cho Vịnh Hạ Long?

Thứ Tư, 28 tháng 9, 2011

Latex cho forum

latex cho forum
Đa số các forum hiện nay hiển thị công thức Toán bằng cách lấy file ảnh của công thức Toán ấy từ http://www.codecogs.com, cách làm này dẫn đến các công thức Toán trình bày cùng dòng với phần văn bản không được thẳng hàng, tức là file ảnh công thức Toán đó bị lệch lên hoặc lệch xuống. Như thế làm giảm tính thẩm mỹ của forum. Vì vậy, việc khắc phục nhược điểm "lệch dòng" sẽ góp phần làm cho forum đẹp mắt hơn. Việc làm ý nghĩa này đã được MathJax giải quyết trọn vẹn. Javascript MathJax có cơ chế nhận dạng các lệnh Latex và biên dịch chúng thành công thức Toán giống như ta biên dịch file tex bằng hệ thống Latex cài đặt trên máy tính cá nhân. Điều này mang lại một vẻ đẹp chuẩn mực về hình thức trình bày công thức Toán đối với các blog, forum có nội dung liên quan đến Toán hoặc các ngành khoa học tự nhiên. Vậy làm thế nào để tích hợp Javascript MathJax vào forum? Công việc thật đơn giản! Bạn chỉ cần copy đoạn code dưới đây vào trước thẻ </head> trong theme hiện hành của forum bạn và lưu lại là xong.
<script type="text/x-mathjax-config">
MathJax.Hub.Config({tex2jax: {inlineMath: [['$','$'], ['\\(','\\)']]}});
</script>
<script type="text/javascript"
src="http://cdn.mathjax.org/mathjax/latest/MathJax.js?config=TeX-AMS-MML_HTMLorMML">
</script>

Trong đó, đoạn code
<script type="text/x-mathjax-config">
MathJax.Hub.Config({tex2jax: {inlineMath: [['$','$'], ['\\(','\\)']]}});
</script>

dùng để cấu hình cho MathJax nhận dạng lệnh Latex kiểu $\latex code$ thành công thức Toán cùng dòng với văn bản và nhận dạng lệnh Latex kiểu $$\latex code$$ thành công thức Toán xuống dòng và canh giữa.

Demo: http://ketnoitraitim.forumvi.com/t83-topic#123

Lưu ý. Nếu có host riêng, bạn có thể vào http://www.mathjax.org/download/ tải về bộ biên dịch MathJax rồi giải nén và upload lên host. Sau đó bạn thay đường dẫn http://cdn.mathjax.org/mathjax/latest/MathJax.js bởi đường dẫn đến file MathJax.js trên host của bạn.

Cập nhật. Một trang web/blog nào cũng có cấu trúc header, body, footer, siderbar,... Xem mã nguồn của một trang web/blog bạn sẽ thấy ngay những thẻ (có tên gần tương tự) bao quanh đoạn code quy định cho những phần này. Nếu bạn có thể can thiệp và chỉnh sửa được theme thì hãy chèn đoạn code MathJax vào vị trí như trong hình dưới đây

Chèn code MathJax vào trước </head>


Thứ Ba, 27 tháng 9, 2011

Einstein có thể đã sai?

Ngày 22-9, các nhà khoa học thuộc Trung tâm Nghiên cứu nguyên tử châu Âu (CERN) đã gây chấn động làng vật lý thế giới khi công bố họ đã phát hiện hạt phân tử neutrino có khả năng di chuyển nhanh hơn vận tốc ánh sáng.

Phát hiện này, nếu đúng, sẽ làm đảo lộn toàn bộ vật lý học hiện đại.



Phải chăng nhà bác học thiên tài Albert Einstein đã sai lầm? - Ảnh: Wikipedia

Nguồn: Cern - Đồ họa: vĩ cường

Nhóm nghiên cứu đã bắn một dòng hạt neutrino từ một máy gia tốc trong lòng đất tại CERN, bên ngoài Geneva (Thụy Sĩ) tới Phòng thí nghiệm Gran Sasso ở Ý, cách đó 731km. Họ vô cùng kinh ngạc khi phát hiện tốc độ của các hạt neutrino lên tới 300.000,6 km/giây, nhanh hơn tốc độ ánh sáng khoảng 6km/giây.

“Các hạt neutrino đến đích nhanh hơn 60 giây nano (1/1 tỉ giây) so với quãng thời gian 2,3 mili giây (1/1.000 giây) của ánh sáng” - nhà vật lý học Antonio Ereditato thuộc CERN khẳng định. Ông cho biết sai số của kết quả này khoảng 10 giây nano.

“Kết quả này gây ngạc nhiên quá lớn - chuyên gia Ereditato nói - Chúng tôi chỉ muốn đo tốc độ hạt neutrino chứ chẳng mong tìm thấy điều gì đặc biệt”. Các nhà khoa học CERN đã dành ba năm nghiên cứu và thêm sáu tháng để “kiểm tra, thử nghiệm, kiểm tra lại mọi thứ” trước khi công bố thông tin.

“Khi nhận được một kết quả điên rồ như vậy, chúng tôi phải đảm bảo là đã không có sai sót hay không tính toán đến mọi yếu tố. Chúng tôi đã dành nhiều tháng kiểm tra đi kiểm tra lại và không phát hiện bất cứ sai sót nào cả”.

Thách thức thuyết tương đối

Một sự chêch lệch cực nhỏ nhưng lại có ý nghĩa vô cùng to lớn. Thuyết tương đối của nhà vật lý học vĩ đại Albert Einstein là một trong những trụ cột quan trọng nhất của vật lý học hiện đại. Theo thuyết tương đối, trong vũ trụ không gì có thể di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng. Một thế kỷ quan sát và thực hiện cho thấy lý thuyết này rất chính xác. Đó là một trong những yếu tố quan trọng nhất của vật lý hiện đại nhằm giải thích sự tồn tại và vận hành của vũ trụ và vạn vật.

“Nếu thí nghiệm của CERN được chứng minh là đúng thì rõ ràng kết quả này là một cuộc cách mạng lớn lao và sẽ làm thay đổi toàn bộ nền tảng của vật lý học hiện đại - nhà vật lý học Pháp Pierre Binetruy nhận định - Sự chính xác của cả thuyết tương đối rộng và thuyết tương đối hẹp đều sẽ trở nên sai lầm”. Nhà vật lý học lý thuyết Alvaro de Rujula thuộc CERN cũng khẳng định: “Nếu thí nghiệm này chính xác thì rõ ràng chúng ta chẳng hiểu gì về vật lý và vũ trụ”.

Theo nhà vật lý học hạt cơ bản Stephen Parke thuộc Phòng thí nghiệm máy gia tốc quốc gia Femi của Mỹ (Femilab), nếu quả thật có hạt cơ bản di chuyển nhanh hơn tốc độ ánh sáng thì về lý thuyết, con người hoàn toàn có thể đi ngược thời gian. “Khi đó bạn có thể trở thành chính bà ngoại của mình. Đó quả là một vấn đề lớn” - Parke nói một cách hài hước.

Parke và nhà thiên văn học John Learned thuộc Đại học Hawaii cho rằng nếu kết quả nghiên cứu của CERN là sự thật, thì cũng có thể có một cách giải thích khác là hạt neutrino có thể đi “đường tắt” trong không gian thông qua những chiều không gian khác.

“Thuyết tương đối chỉ đúng trong không - thời gian bốn chiều (ba chiều không gian và một chiều thời gian), do đó nếu có một chiều thứ năm thì hạt cơ bản có thể đi qua và đi nhanh hơn tốc độ ánh sáng” - Learned đặt giả thuyết.

Cần sự kiểm chứng

Tuy nhiên, không ít chuyên gia vật lý học quốc tế đã tỏ ra nghi ngờ kết quả thí nghiệm của CERN. “Kết quả này nằm ngoài sự tưởng tượng, do đó tôi thấy cần thận trọng. Có thể đã có sai sót về phép đo” - giáo sư Weber tuyên bố. Giáo sư vật lý Dave Goldberg thuộc Đại học Drexel (Mỹ) cũng cho rằng cộng đồng khoa học thế giới sẽ không quá vội vã chấp nhận kết quả thí nghiệm này.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, tiến sĩ Phan Bảo Ngọc - trưởng bộ môn vật lý, Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TP.HCM) - cũng cho rằng độ chênh lệch giữa vận tốc hạt neutrino đo được trong cuộc thí nghiệm và vận tốc ánh sáng nằm trong khoảng 6 sigma (1 sigma là sai số của phép đo), do đó chưa thể chắc chắn về độ chính xác của kết quả thí nghiệm.

“Các chuyên gia CERN đã làm tất cả những gì có thể, nhưng trước khi ném Einstein vào lửa, chúng ta cần có một cuộc thí nghiệm độc lập khác để kiểm chứng kết quả này” - nhà vật lý học lý thuyết John Ellis thuộc CERN khẳng định.

Ngay cả các chuyên gia CERN thực hiện cuộc thí nghiệm cũng cho biết họ quyết định công bố kết quả là vì muốn các nhà khoa học quốc tế cùng kiểm chứng kết quả. “Hi vọng một cuộc thí nghiệm khác sẽ đưa lại kết quả tương tự - chuyên gia Ereditato khẳng định - Khi đó, tôi sẽ cảm thấy nhẹ nhõm”.

Theo nhà vật lý học hạt neutrino Chang Ke Jung - người phát ngôn của chương trình thí nghiệm vật lý hạt cơ bản đa quốc gia T2K, thí nghiệm của CERN sẽ sớm được tái lập tại phòng nghiên cứu của T2K. Các nhà khoa học Femilab cũng sẽ thực hiện các thí nghiệm tương tự trong vòng sáu tháng tới.

SƠN HÀ (Theo Live Science, Christian Science Monitor, AFP)

Nguồn: tuoitre.vn

Tìm hướng đi cho cải cách giáo dục

Sáng nay 27/9, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tổ chức tọa đàm “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo”. Nhiều chuyên gia giáo dục tâm huyết đã chia sẻ góp ý sâu sắc đối với phát triển giáo dục nước nhà.
          »»  "Cải cách giáo dục cần bám vào thực tế!"
          »»  Thảo luận dự thảo Chiến lược phát triển giáo dục

Cần rũ bỏ hình thức áp đặt

Phát biểu tại buổi tọa đàm, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình khẳng định: “Muốn giáo dục đổi mới căn bản, toàn diện nhất thiết phải thay đổi cách nghĩ, cách làm giáo giáo dục”.

Phân tích về vấn đề này, bà Bình cho rằng: “Muốn chuyển biến căn bản và toàn diện thì nhất thiết phải cải cách giáo dục. Đổi mới hay cải cách, trong trường hợp này, không đơn thuần là khác biệt về câu chữ. Đổi mới chắp vá, thiếu một tầm nhìn tổng thể, một kế hoạch đồng bộ như những năm qua và ngay như hiện nay, khi chưa có một đề án tổng thể, chưa xác định rõ phương hướng của cả hệ thống giáo dục mà đã tính chuyện làm mới chương trình và sách giáo khoa, thì đổi mới cách ấy còn xa mới có tính căn bản và toàn diện. Vấn đề hết sức cấp bách hiện nay là tình trạng mất cân đối giữa ba bộ phận chính của hệ thống giáo dục là giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học. Do đó, cần phải rà soát, xác định rõ vị trí và mục tiêu cụ thể của từng bộ phận cũng như từng cấp học, từ đó cơ cấu lại hệ thống giáo dục nghĩa là điều chỉnh về tổ chức và hoạt động của mỗi bộ phần và cả hệ thống”.

Về nội dung và phương pháp giáo dục, theo nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình: "Muốn có chương trình mới thì cần phải đổi mới quan niệm về sứ mạng và mục tiêu giáo dục, về kiến thức và kỹ năng, về cách dạy và cách học, để chọn ra được những nội dung đích thực là phổ thông, đích thực là cơ bản. Nhưng muốn thế phải có tầm nhìn xa và dự báo được xu thế phát triển. Với cách cắt xén chương trình để “giảm tải” cập rập như chúng ta vừa thực hiện đầu năm học này, tôi lo rằng, việc làm chương trình sắp tới khó bảo đảm được chất lượng như mong muốn.

Cần phải rũ bỏ hình thức áp đặt, thay vào đó, hết sức coi trọng việc bồi dưỡng năng lực tư duy độc lập, sáng tạo cho học sinh. Chỉ có như vậy nhà trường mới đào tạo được những công dân tự tin, tự chủ, tự lập để có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội" - bà Bình nhấn mạnh.

Các đại biểu tại buổi tọa đàm “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo” do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức sáng nay 27/9. (Ảnh: Hồng Hạnh)

Đồng quan điểm với bà Bình, PGS. TS Trần Quốc Toản cho rằng: "Nhận thức đúng, sâu sắc tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục nước ta cần phải làm rõ và trả lời 3 câu hỏi: Vì sao lại phải đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục? Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục là đổi mới thế nào? Làm thế nào để đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục?".

Theo PGS Trần Quốc Toản, "đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục" trước hết cần nhận thức sâu sắc tính cách mạng và khoa học của quá trình đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục. Đây không phải là những sửa đổi, điều chỉnh nhỏ lẻ, cục bộ, mang tính bề mặt. PGS.TS Trần Quốc Toản đưa ra ví dụ về việc giảm tải chương trình giáo dục phổ thông. Giảm tải chương trình giáo dục phổ thông không chỉ đơn giản là giảm khối lượng và độ khó kiến thức như Bộ GD-ĐT đang chỉ đạo là loại bỏ những phần trùng lặp, những phần được cho là quá khó; mà bao trùm hơn là cần xác định rõ mục tiêu giáo dục phổ thông có cần đổi mới không? Tương quan giữa giáo dục nhân cách, cung cấp kiến thức và giáo dục kỹ năng có cần thay đổi không? Thay đổi như thế nào? Tỷ lệ và tương quan 3 mặt giáo dục đó ở các cấp Tiểu học, THCS,THPT có cần thay đổi không?... Rõ ràng vấn đề giảm tải giáo dục phổ thông không được nghiên cứu thấu đáo trong những tương quan trên thì việc thực hiện sẽ chỉ là sự “chữa cháy”, không cơ bản, không đạt được những mục tiêu quan trọng hơn đối với giáo dục phổ thông.

Còn theo GS Hoàng Tụy, giáo dục là một hệ thống phức tạp, theo nghĩa khoa học của từ này, cần phải được tiếp cận và đối xử như một hệ thống phức tạp. Có nghĩa là khi hệ thống đó lâm vào khủng hoảng triền miên, thì những điều chỉnh cục bộ, qua cơ chế phản hồi, kiểu như đổi mới vụn vặn mấy năm qua chẳng những không có tác dụng mà còn có thể làm tình hình tồi tệ, rối ren thêm. Lối ra duy nhất lúc này là cải tạo cấu trúc, xây dựng lại từ gốc, thay đổi cả thiết kế hệ thống.

GS Hoàng Tụy đưa ra 4 vấn đề nhằm thay đổi được giáo dục một cách toàn diện và cơ bản. Đó là thay đổi cơ bản cách học và thi; Cải cách mạnh mẽ hệ thống giáo dục phổ thông và dạy nghề. Đây chính là vấn đề giáo dục phải phù hợp với nhu cầu và khả năng của xã hội; Cải cách mạnh mẽ, hiện đại hóa đại học. Cụ thể, cải thiện chất lượng đầu vào, thay đổi phương thức đào tạo, tháo gỡ các rào cản nghiên cứu khoa học; Vấn đề cuối cùng nhưng then chốt nhất là chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ giáo chức.

Tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên

Một trong những vấn đề quan trọng trong tọa đàm “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo” mà nhiều đại biểu nhắc tới là đội ngũ giáo viên. Về thực trạng các trường sư phạm hiện nay, theo PGS. TS Nghiêm Đình Vì - Ban Tuyên giáo Trung ương, chất lượng đào tạo của nhiều trường sư phạm chưa được cải thiện nhiều, chưa đáp ứng được đòi hỏi thực tiễn. Vấn đề bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo chưa có quy hoạch chiến lược, dài hạn cho toàn ngành. Đội ngũ giảng viên sư phạm vẫn còn thiếu về số lượng, hạn chế về trình độ, tính tỷ lệ tiến sĩ trong các trường cao đẳng sư phạm, ĐH sư phạm vẫn thấp hơn so với tỷ lệ chung của giáo dục đại học. Do đó, chưa tạo nên bước đột phá đáng kể về chất lượng đào tạo.

Ông Vì kiến nghị: "Cần sớm xây dựng Chiến lược phát triển ngành Sư phạm; tiếp tục nghiên cứu mô hình đào tạo giáo viên trong quá trình hội nhập quốc tế; tiến hành đào tạo giáo viên theo hướng tích hợp ở các trường ĐH sư phạm. Hiện nay, xu hướng tích hợp vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm và áp dụng vào đổi mới chương trình và sách giáo khoa THPT. Căn cứ vào tình hình hội nhập quốc tế và sự thay đổi đổi nghề, tôi đề nghị với việc đào tạo giáo viên, một mặt vẫn tiếp tục đào tạo như hiện nay, nhưng sẽ nghiên cứu đề đào tạo giáo viên dạy tích hợp hai môn. Đó là Sử - Địa hoặc Sử - Chính trị, Toán - Lý, Hóa - Sinh… đây cũng có thể là đi tắt đón đầu cho việc nghiên cứu đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam và phục vụ đổi mới chương trình, sách giáo khoa".

Nâng cao chất lượng giáo viên là khâu then chốt trong cải cách giáo dục.

Về vấn đề này, nguyên Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình đề nghị: “Phải sớm cải cách công tác đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo và phải thay đổi chính sách đãi ngộ để nhà giáo sống được bằng lương và các khoản phụ cấp nghề nghiệp chứ không để các thầy cô giáo sống bằng dạy thêm hoặc bằng một nghề nào khác”.

"Không có khâu quản lý nào thể hiện rõ hơn quyết tâm chấn hưng giáo dục bằng chính sách đối với người thầy giáo" - GS Hoàng Tụy nhấn mạnh.

Còn GS.TSKH Vũ Ngọc Hải, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho hay: “Cần chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục theo giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục. Cụ thể, tập trung đầu tư phát triển các trường ĐH sư phạm trọng điểm, các trường ĐH sư phạm kỹ thuật và các khoa sư phạm kỹ thuật tại các trường ĐH.  Xây dựng, ban hành và thực hiện các chính sách ưu đãi, nhất là chính sách tiền lương và chế độ đãi ngộ tạo động lực, cho các nhà giáo, cán bộ nghiên cứu và quản lý giáo dục. Có chính sách đặc biệt nhằm thu hút các nhà giáo, nhà khoa học có uy tín và kinh nghiệm trong và ngoài nước, đặc biệt là người VN ở nước ngoài về nước tích cực tham gia quản lý, giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Có chính sách học bổng đặc biệt để thu hút học sinh giỏi vào học ngành sư phạm".

Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình cho rằng: “Để thay đổi căn bản và toàn diện một nền giáo dục là một công trình lớn của quốc gia, không thể một vài năm mà xong. Tình thế rất bức thiết, phải khẩn trương nhưng lại phải căn cơ, bài bản, không thể riêng một mình ngành giáo dục làm nổi.

Trước mắt, theo chúng tôi, Trung ương cần bàn và ra nghị quyết, xác định mục  tiêu, yêu cầu và những vấn đề trọng tâm cần tập trung để nền giáo dục thực sự đổi mới căn bản và toàn diện. Cần có Ủy ban Cải cách giáo dục bao gồm các nhà khoa học, các chuyên gia trong nước và nước ngoài, am hiểu và có kinh nghiệm về giáo dục và các lĩnh vực liên quan đến giáo dục”.

Hồng Hạnh

Nguồn: Dân Trí

Đầu vào tuyển sinh sư phạm: “Tuột dốc” không phanh

Chưa năm nào điểm chuẩn ngành sư phạm thấp như năm nay. Điểm chuẩn nhiều ngành, nhiều trường đã rơi xuống tận đáy khi chỉ bằng điểm sàn chung nhưng vẫn chưa thể tuyển đủ chỉ tiêu.



Thí sinh tìm hiểu thông tin trước ngày thi tại Trường ĐH Sư phạm TP.HCM trong kỳ tuyển sinh năm 2011 - Ảnh: Như Hùng

Mức điểm thấp nhất thuộc về các trường ĐH địa phương, ĐH vùng. Các ngành sư phạm vật lý, ngữ văn tại Trường ĐH Quảng Nam chỉ bằng điểm sàn nhưng vẫn phải xét tuyển hàng chục chỉ tiêu bằng nguyện vọng (NV) 2.

Tương tự, hầu như toàn bộ ngành sư phạm bậc ĐH của các trường ĐH An Giang, Thủ Dầu Một, Hồng Đức, Quảng Bình, Tây Bắc, Thái Nguyên chỉ bằng điểm sàn, kể cả các ngành sư phạm toán, hóa, sinh, ngữ văn và phải xét tuyển rất nhiều chỉ tiêu bằng NV2.

Không chỉ thế, tại Trường ĐH An Giang, ngành sư phạm tin học còn không có thí sinh nào trúng tuyển. Ngành nhiều nhất là sư phạm toán với 20 thí sinh, các ngành sư phạm còn lại chỉ có 5-10 thí sinh trúng tuyển NV1.

Thi sử 0,25 điểm, đậu ĐH Sư phạm lịch sử!

Ông Hoàng Xuân Quảng - phó hiệu trưởng Trường ĐH An Giang - than vãn: chưa năm nào điểm chuẩn ngành sư phạm tuột dốc đến tận đáy như năm nay. Điểm chuẩn chỉ bằng sàn mà cũng chỉ lèo tèo vài thí sinh trúng tuyển. Có thể nhiều ngành sẽ phải đóng cửa do quá ít thí sinh bởi xét NV2 cũng không hi vọng nhiều vì nguồn tuyển đã hết.

Ở những trường tốp giữa, ĐH vùng như Quy Nhơn, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ... tình hình điểm chuẩn ngành sư phạm khả quan hơn nhưng cũng có rất nhiều ngành sư phạm cơ bản có điểm chuẩn chỉ bằng sàn hoặc chỉ cao hơn từ 0,5-1 điểm.

Không chỉ thế, điểm chuẩn các trường chuyên đào tạo sư phạm như Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 cũng rớt thê thảm. Đây là năm đầu tiên trong chục năm trở lại đây, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM lấy điểm chuẩn hai ngành sư phạm lịch sử và địa lý bằng điểm sàn.

Tương tự, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 phải lấy điểm chuẩn bằng sàn cho các ngành sư phạm hóa, sinh trong khi ngành sư phạm vật lý cũng chỉ là 13,5.

Điểm đáng chú ý là ngành sư phạm lịch sử. Không chỉ điểm chuẩn bằng sàn, rất nhiều thí sinh trúng tuyển bậc ĐH ngành này nhưng điểm thi môn lịch sử chỉ từ 0,5-2 điểm. Trường ĐH Sư phạm (ĐH Đà Nẵng) tuy đã nhân hệ số môn lịch sử nhưng điểm chuẩn chỉ dừng lại ở mức 14,5 điểm! Trong số 42 thí sinh trúng tuyển ngành lịch sử, chỉ có ba thí sinh đạt điểm thi môn sử từ 5 trở lên, đa số thí sinh có điểm ở mức 2-3 điểm. Thậm chí có ba thí sinh chỉ được 1,25 điểm, một thí sinh 1 điểm môn sử.

Tương tự, tại Trường ĐH Cần Thơ có ít nhất bốn thí sinh đậu ngành sư phạm lịch sử khi điểm thi môn này chỉ là 1 điểm, nhiều thí sinh 1,25-2 điểm. Đáng chú ý hơn là tại Trường ĐH Đà Lạt, một thí sinh trúng tuyển ngành sư phạm lịch sử với điểm thi sử 0,5. Cá biệt hơn, một thí sinh tại trường này trúng tuyển với tổng điểm 13 nhưng môn sử chỉ 0,25 điểm, tức chỉ vừa thoát khỏi ngưỡng điểm liệt (0 điểm)!

Báo động!

Nguyên nhân của sự sụt giảm đáng báo động này được nhiều cán bộ quản lý của các trường ĐH, sở GD-ĐT đưa ra là do chính sách tiền lương, chế độ cho giáo viên quá thấp. Điều quan trọng nữa là đầu ra ngành sư phạm cực kỳ khó khăn.

Theo ghi nhận tại nhiều sở GD-ĐT, bốn năm trở lại đây, nhu cầu giáo viên đã bão hòa, mỗi năm số sinh viên tốt nghiệp sư phạm chưa được phân công nhiệm sở lên đến hàng trăm người mỗi tỉnh.

Ông Nguyễn Thanh Bình - giám đốc Sở GD-ĐT An Giang - cũng cho biết năm nay sở nhận được khoảng 1.400 hồ sơ tuyển dụng giáo viên các cấp nhưng chỉ có thể giải quyết được 1.100 hồ sơ. Năm 2011, chỉ tính riêng bậc THPT, tỉnh Đồng Tháp nhận 890 hồ sơ tuyển dụng nhưng chỉ giải quyết được 90 hồ sơ. Khoảng 800 sinh viên tốt nghiệp ĐH sư phạm chưa biết đi đâu về đâu.

Ở khía cạnh đơn vị đào tạo, ông Hoàng Xuân Quảng chia sẻ: sinh viên sư phạm hiện nay ra trường khó tìm việc làm, tìm được thì thu nhập thấp. Hơn nữa, việc chuyển đổi nghề nghiệp cũng khó khăn hơn so với các ngành nghề khác. Chính sách miễn học phí hiện nay không còn đủ sức hút với người học bởi cái họ cần là nghề nghiệp để kiếm sống chứ học phí giờ đã quá thấp rồi.

Trong khi đó, PGS Văn Như Cương - hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) - lo ngại: “Việc chất lượng đầu vào giảm là điều đáng báo động bởi nó sẽ ảnh hưởng đến cả hệ thống giáo dục và sự phát triển bền vững của xã hội. Giáo dục là nền tảng của các ngành khoa học, xã hội, nếu chỉ tuyển được những giáo viên có chất lượng không thật sự tốt, rõ ràng sẽ không có nền tảng tốt”.

Thiếu giáo viên dai dẳng

Tại TP.HCM, theo ông Lê Hồng Sơn - giám đốc Sở GD-ĐT TP, những năm gần đây TP luôn thiếu giáo viên do các trường sư phạm trên địa bàn TP đào tạo theo xu hướng đa ngành, chỉ tiêu đào tạo sư phạm giảm nên nguồn tuyển giáo viên các trường cũng giảm.

Trong khi đó, ông Huỳnh Công Minh - nguyên giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM - cho biết khi làm đề án nâng cấp Trường CĐ Sư phạm TP.HCM lên ĐH, sở tham mưu nâng cấp thành Trường ĐH Sư phạm Sài Gòn. Tuy nhiên Bộ GD-ĐT cho biết chỉ cho phép thành lập trường ĐH đa ngành chứ không thành lập trường chuyên ngành sư phạm. Nếu có trường chuyên đào tạo sư phạm thì nguồn cung cấp giáo viên cho TP sẽ dồi dào hơn, tình trạng thiếu giáo viên sẽ không dai dẳng như hiện nay.

MINH GIẢNG

Nguồn: tuoitre.vn

Thứ Hai, 26 tháng 9, 2011

Thảo luận dự thảo Chiến lược phát triển giáo dục

Trong phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 diễn ra trong hai ngày 25-26/9, Chính phủ đã thảo luận về dự thảo Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020, một trong 3 khâu đột phá có ý nghĩa quyết định trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu kết luận phiên họp. (Ảnh: TTXVN)

Theo Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận, mục tiêu tổng quát phát triển giáo dục đến năm 2020 được nêu trong dự thảo Chiến lược là nền giáo dục Việt Nam được đổi mới căn bản và toàn diện theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; chất lượng giáo dục toàn diện được nâng cao; giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành được chú trọng; đáp ứng nhu cầu nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; đảm bảo công bằng xã hội trong giáo dục và cơ hội học tập suốt đời cho mỗi người dân.

Từ mục tiêu tổng quát, các mục tiêu cụ thể của Chiến lược được xác định là, đối với giáo dục mầm non, hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi vào năm 2015, đến năm 2020 có ít nhất 30% trẻ trong độ tuổi nhà trẻ và 85% trong độ tuổi mẫu giáo được chăm sóc, giáo dục tại các cơ sở giáo dục mầm non; tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng trong các cơ sở giáo dục mầm non giảm xuống dưới 10%.
Về giáo dục phổ thông, đến năm 2020, tỷ lệ đi học đúng độ tuổi ở tiểu học là 99%, trung học cơ sở là 95% và 80% thanh niên trong độ tuổi đạt trình độ học vấn trung học phổ thông và tương đương; có 70% trẻ em khuyết tật được đi học.

Về giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học, đến năm 2020 có 25% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở và 30% tốt nghiệp trung học phổ thông học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; tỷ lệ sinh viên tất cả các hệ đào tạo khoảng 350-400 trên một vạn dân; tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề nghiệp và đại học khoảng 70%.
Về giáo dục thường xuyên, đến năm 2020, tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi từ 15 trở lên là 98% và tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi từ 15 đến 35 là 99% đối với cả nam và nữ.

Để đạt được các mục tiêu, 7 giải pháp đã được đề ra gồm đổi mới quản lý giáo dục; phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; tiếp tục đổi mới nội dung chương trình, phương pháp dạy học, thi, kiểm tra và đánh giá chất lượng giáo dục; tăng cường các nguồn đầu tư cho giáo dục, gắn đào tạo với sử dụng, với nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đáp ứng nhu cầu xã hội; tăng cường hỗ trợ giáo dục đối với các vùng khó khăn, dân tộc thiểu số và đối tượng chính sách xã hội; phát triển khoa học giáo dục và cuối cùng là mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về giáo dục.

Chiến lược cũng thể hiện rõ những điểm mới trong những quan điểm phát triển giáo dục, mục tiêu phát triển giáo dục, giải pháp phát triển giáo dục, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận cho biết.

Thảo luận về Chiến lược, các thành viên Chính phủ cơ bản đồng tình với các nội dung của chiến lược, cho rằng Chiến lược được chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, đề ra các mục tiêu, giải pháp cụ thể; phù hợp với tinh thần Nghị quyết Đại hội XI và Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội trong 10 năm 2011-2020…

Khẳng định sự cần thiết ban hành Chiến lược, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng nội dung của Chiến lược cần được cụ thể hóa hơn, làm cho nội dung chiến lược không mang tính nghị quyết; đồng thời lưu ý tới việc cân đối nguồn lực trong quá trình thực hiện Chiến lược.

Khẳng định việc tăng cường các nguồn lực cho giáo dục là hết sức cần thiết, và trên thực tế nguồn ngân sách dành cho giáo dục-đào tạo ngày càng tăng lên, năm sau cao hơn năm trước, Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ và một số thành viên Chính phủ đề nghị Chiến lược cần thể hiện rõ việc quản lý, phân bổ và sử dụng như thế nào để nguồn ngân sách đầu tư cho giáo dục-đào tạo đạt hiệu quả tốt nhất; đồng thời cũng làm rõ hơn những tồn tại, hạn chế của nền giáo dục trong những năm qua.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Cao Đức Phát đề nghị Chiến lược cần quan tâm tới việc đổi mới mô hình quản lý giáo dục, gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học, không nên coi các trường học chỉ là trung tâm đào tạo mà phải là cả trung tâm nghiên cứu khoa học. Trong bối cảnh Việt Nam đã hội nhập quốc tế sâu rộng, trong giải pháp thứ 7 về phát triển giáo dục không nên viết nội dung là “Mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế về giáo dục” mà nên thay cụm từ “hợp tác quốc tế về giáo dục” bằng cụm từ “hội nhập quốc tế về giáo dục,” Bộ trưởng Cao Đức Phát nói.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Cao Đức Phát, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân cùng ý kiến cho rằng cần đầu tư nhiều hơn cho giáo dục-đào tạo ở những vùng sâu, vùng xa, qua đó góp phần tạo nền tảng cơ bản để xóa đói, giảm nghèo ở những vùng khó khăn này…
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân đề xuất Chiến lược nên có mục tiêu cụ thể đến năm 2020 Việt Nam sẽ có bao nhiêu trường đại học đạt tiêu chuẩn khu vực và quốc tế, cùng với đó Chiến lược cũng nên đề cập đến các nội dung liên quan đến học phí; vấn đề về trường công lập và tư thục; về văn bằng đào tạo…

Theo Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, mô hình tăng trưởng giáo dục của Việt Nam hiện nay theo chiều rộng, quy mô giáo dục được mở rộng quá cỡ, nhiều trường công lập mở ra, chạy theo lợi nhuận là chính; xu hướng thị trường hóa giáo dục đang chi phối; có những hạn chế trong định hướng giáo dục-đào tạo, trong quy hoạch nguồn nhân lực; quản lý giáo dục thiếu chuyên nghiệp; sự gắn kết không chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, xã hội; trình độ giáo viên ở vùng sâu, vùng xa thấp… đây là những hạn chế lớn của nền giáo dục, làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.

Từ nhận định về những hạn chế, yếu kém nêu trên, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan đề xuất cần có đổi mới trong quy hoạch nguồn nhân lực, có quy hoạch ngành giáo dục, đổi mới hệ thống cơ chế, chính sách về giáo dục; thay đổi tư duy nhìn nhận về bằng cấp, khoa cử, tránh áp lực xã hội về bằng cấp…

Đi liền với đó là rà soát lại đội ngũ giáo viên, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ giáo viên; rà soát lại việc tuyển sinh của các trường đại học, nhất là các trường công lập, nếu trường nào 3 năm vẫn chưa tuyển được sinh viên, phải có các biện pháp xử lý kiên quyết.

Cùng tham gia thảo luận, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình, Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Phong Tranh cho rằng nên có kế hoạch đào tạo theo địa chỉ để góp phần đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực ở những vùng, địa phương có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn; quan tâm tới vấn đề xã hội hóa giáo dục; chính sách đãi ngộ đối với giáo viên; người quản lý giáo dục…

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng Chiến lược đã được chuẩn bị công phu, ý kiến phát biểu thảo luận của các thành viên Chính phủ là cơ bản đồng tình với nội dung của Chiến lược; đối với các thành viên Chính phủ chưa góp ý, Thủ tướng đề nghị góp ý bằng văn bản…

Thủ tướng đề nghị Bộ GD-ĐT tổng hợp bổ sung ý kiến và hoàn thiện Chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam giai đoạn 2011-2020. Đây là vấn đề lớn, vấn đề đột phá trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; muốn xóa đói giảm nghèo, muốn phát triển theo chiều sâu, muốn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc… tất cả là do yếu tố con người, là giáo dục - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo Chiến lược có những đánh giá đúng với thực trạng của nền giáo dục, những kết quả đã làm được cùng những tồn tại yếu kém để có hướng khắc phục, giải quyết.

Chiến lược này phải thể hiện được tư tưởng chủ đạo là giải quyết được những tồn tại, yếu kém hiện nay của nền giáo dục, nhất là những tồn tại, yếu kém ở các cấp học về cơ chế tài chính, quản lý, sách giáo khoa, giáo trình; chất lượng giáo dục đại học, tình trạng thiếu giảng viên, thiếu phòng thí nghiệm…, cùng với đó là cần định hướng rõ về vấn đề đào tạo nghề.

Theo TTXVN/Vietnam+

Khi phụ huynh “khoán trắng” việc dạy con cho nhà trường

Đã hơn 6 giờ chiều, tại một trường tiểu học, vẫn còn 4-5 HS đang chờ bố mẹ đến đón. Cùng đó, một giáo viên đang ngồi đọc báo trước phòng bảo vệ canh chừng HS. Chỉ khi nào trò về hết, cô mới kết thúc ngày làm việc của mình để về nhà với con.

Giáo viên như… “ma ma tổng quản”

Trẻ về hết mới đến lượt thầy cô cũng là tình cảnh chung mà giáo viên (GV) các trường mầm non, tiểu học gặp phải. Khi học sinh (HS) chưa có phụ huynh (PH) đến đón thì GV của trường buộc phải thay nhau ở lại để trông chừng các em nên lịch làm việc, sinh hoạt của GV cũng bị động theo PH.

Nếu gọi điện thoại giục giã, may mắn PH bốc máy thì sẽ là tiếng năn nỉ: “Cô trông giùm chút, tôi đến ngay”, mà có khi cái đến ngay đó là cả tiếng đồng hồ sau. Còn với những PH “nhờn thuốc” chẳng dại gì mà nghe máy, khi nào xong việc thì họ đến vì đã tin chắc có người trông con mình. Thế nên, mang tiếng giờ làm việc hành chính nhưng không ít GV đến 7 - 8 giờ tối mới có thể ra về trong khi họ cũng còn hàng núi việc nhà chờ mình với bao lo toan như tất cả những PH khác.

Nhiều gia đình “khoán trắng” việc dạy con cho nhà trường.

Một GV mầm non ở Q.3, TPHCM kể, khi có việc riêng, nhiều PH đưa con đến trường trước giờ nhận trẻ hàng tiềng đồng hồ như thể cô giáo phải có trách nhiệm trông con mình mà không quan tâm giờ đó các cô còn phải thu dọn, chuẩn bị cho ngày học mới.

“Từng có PH khi gửi con còn xách theo một bịch quần dơ của trẻ để nhờ cô... giặt giùm vì ở nhà hết đồ sạch, họ chuẩn bị không kịp. Lúc đó, GV vẫn phải giặt để trẻ có đồ mặc nhưng thật sự không hiểu PH coi mình là GV hay là người giúp việc của họ”, GV này bức xúc.

Bà Võ Thị Xuân Liên, hiệu trưởng Trường mầm non Vàng Anh (Q.5, TPHCM), chia sẻ trong những năm gần đây, nhờ thực hiện hiệu quả việc tổ chức đổi mới bữa ăn, trẻ rất hứng thú với những bữa ăn ở trường. Về nhà trẻ không chịu ăn, có PH còn hồn nhiên lên gặp GV nhờ… nấu luôn bữa chiều tối cho con mình. “Tất nhiên là chúng tôi từ chối và cũng lưu ý PH việc để trẻ cùng ăn uống với các thành viên trong gia đình rất quan trọng đối với sự phát triển các em mà nhà trường không thể thay thế được. Vì thế PH cần phải đầu tư cách chế biến đồ ăn, tạo hứng thú cho con ăn uống... theo cách của riêng mình”.

Cô Phan Thúy Trang, hiệu trưởng Trường tiểu học Kim Đồng (Gò Vấp, TPHCM), cho biết GV mang tiếng làm việc giờ hành chính thực ra công việc của họ “dôi” ra rất nhiều so với quy định. Ngoài công việc chuyên môn, GV đang phải ôm đồm rất nhiều việc khi mà không ít PH… gửi cho đến trường thì cho rằng tất cả việc chăm sóc và dạy con thuộc về nhà trường.

Mời PH cùng dạy con

Cô Huỳnh Thị Thanh, GV tâm lý Trường Tân Thới Hòa (Q. Tân Phú, TPHCM) cho hay, trong quá trình tư vấn học đường, cô gặp rất nhiều trường hợp các em HS gặp phải những vấn đề rất nghiêm trọng ảnh hưởng đến việc học, tâm lý. Không ít ca cần phải có sự phối hợp của gia đình mới có thể giúp các em nhưng khi liên hệ thì PH… từ chối tham gia cùng gỡ rối cho con họ vì bận việc, hoặc có PH hẹn lần này đến lần khác nhưng không đến.

“Có PH tỉnh bơ đến mức nói rằng cô giúp cháu nó đi chứ tôi là bó tay, không làm được gì rồi. Cô muốn xử lý thế nào, cô cứ làm, không cần phải hỏi ý kiến gia đình vì gia đình không thể giúp được gì. Họ cho rằng đó là việc của nhà trường, không liên quan gì đến mình nên nói thật đôi lúc mình cũng ngại… tìm đến PH để cùng hợp sức giúp con họ. Mà một mình GV tự bơi thì cực kỳ khó khăn”.

Trao đổi về vấn đề này, TS Đinh Phương Duy, phó hiệu trưởng trường Cán bộ TPHCM, cho rằng thực hiện tế hiện nay, ngành giáo dục, mà cụ thể là nhà trường, đang phải ôm hết mọi việc, ngoài cả phạm vi dạy và học”. Điều vô lý nhất là có việc nhà trường còn phải mời PH cùng hợp sức để dạy dỗ con của họ vì họ phó mặc toàn bộ việc chăm sóc và con cho nhà trường. Trong khi, nhiệm vụ chính ở trường học là dạy kiến thức, cách sống… còn môi trường gia đình mới là nơi tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình thành nhân cách của con trẻ.

Tình trạng GV phải ôm đồm quá nhiều việc “bên lề”, dẫn đến quá tải trong công việc chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến việc chuyên môn. Cùng với điều kiện sống còn khó khăn GV là một trong những đối tượng dễ bị căng thẳng, mệt mỏi và đó cũng là nguyên nhân họ dễ bị sai sót trong công tác.

Điều buồn hơn, trút hết trách nhiệm dạy con về học hành, ăn ở, lối sống, tâm lý… cho GV nhưng khi con mình có chuyện gì thì PH lại hùng hổ đổ lỗi cho GV mà ít ai nhìn lại trách nhiệm của mình đối với con đến đâu.

Hoài Nam

Nguồn: Dân Trí

Chủ Nhật, 25 tháng 9, 2011

Tài liệu ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2012

Tài liệu ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2012 môn Toán của thầy Bùi Văn Sơn, THPT Huỳnh Thúc Kháng, Lâm Hà, Lâm Đồng.
Gồm phân dạng Toán, ví dụ, bài tập, giúp học sinh nắm được các dạng toán trong dề thi tốt nghiệp THPT 2012. Thích hợp cho học sinh có học lực từ trung bình trở xuống.
Tải về tại đây: Download

Toán học - một dạng nghệ thuật

Cuộc trò chuyện giữa Giáo sư Ngô Bảo Châu (cháu) và GS Hà Huy Khoái (chú) - nguyên Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam:
GS Hà Huy Khoái cho rằng, để tồn tại, toán học Việt Nam đã qua thời khó khăn nhất; còn để phát triển lên một bước mới, toán học Việt Nam vẫn đang ở thời kỳ khó khăn nhất.
GS Ngô Bảo Châu và Hà Huy Khoái
Ngô Bảo Châu: Tỉ lệ nhà toán học trên đầu người có lẽ không ở đâu bằng gia đình chú Khoái. Chú Hà Huy Hân là giáo viên toán, chú Hà Huy Vui là một nhà toán học Việt Nam hàng đầu trong chuyên ngành kỳ dị. Thế hệ sau còn có Hà Huy Tài, Hà Minh Lam và Hà Huy Thái. Đây là một điển hình về truyền thống gia đình hay là một sự ngẫu nhiên tai quái?

Hà Huy Khoái: Có thể gia đình chú không có “tỷ lệ trên đầu người làm toán cao nhất Việt Nam” (cũng có một số gia đình tương tự, như gia đình các giáo sư Phan Đình Diệu, Nguyễn Minh Chương,…) Tuy nhiên, chú bỏ qua việc cạnh tranh cái “kỷ lục” này, để trả lời câu hỏi tiếp theo. Đây đúng là một phần của truyền thống gia đình, một phần là kết quả của một sự TẤT NHIÊN tai quái (không phải “ngẫu nhiên”, nhưng vẫn là “tai quái”)! Truyền thống, vì cho đến những đời còn ghi lại được trong gia phả (cũng nhiều thế kỷ rồi), thì hình như các cụ kị của chú chỉ biết mỗi nghề…đi học! Có một số cụ đỗ đạt, nhưng có “làm quan” thì cũng chỉ trông coi việc học, như là Huấn đạo, Đốc học. Thành ra đến đời chú cũng chỉ biết tìm nghề học mà thôi. Vấn đề còn lại chỉ là: học cái gì? Ở phổ thông, chú thích học tất cả các môn: Văn, Toán, Sử, Địa,…, có lẽ chỉ trừ môn Thể dục! Thích nhất là Văn, Sử. Thời đó thì Toán có gì để thích đâu: không học thêm, không sách tham khảo, chỉ có sách giáo khoa thôi, mà hình như giáo khoa thời đó cũng dễ hơn bây giờ. Cho nên Toán chỉ được thích vì dễ! Có thể đó cũng là cái may lớn, vì chưa sợ Toán khi học phổ thông, nên sau này vui vẻ đi theo nghiệp Toán! Còn cái sự tất nhiên tai quái nào dẫn chú đến Toán, mà không phải Văn, thì là vì thời chú học phổ thông cấp 2, 3 (1958-1963) là thời mà sự kiện “nhóm Nhân văn - Giai phẩm” còn ồn ào lắm. Ông cụ thân sinh của chú, là một nhà giáo, khuyên các con theo nghề Toán, vì chắc chắn tránh được những nhóm tương tự! Còn thế hệ tiếp theo (Tài, Lam, Thái) thì có thể là do “quán tính”!

Tuy vậy, nếu bây giờ cho chọn lại, chắc chú vẫn chọn nghề Toán!

Chú đã sống với toán học và khoa học Việt Nam qua những thời kỳ rất khác nhau. Thời kỳ trước thống nhất đất nước, thời kỳ từ 75 đến khi bức tường Berlin sụp đổ, thời kỳ từ 1990 đến nay. Liệu chú có thể chia sẻ những suy nghĩ của mình về những sự biến đổi của khoa học Việt Nam trong từng thời kỳ này không?

Câu hỏi lớn quá, và ngẫu nhiên trùng với một ý định từ lâu của chú là viết một cuốn “Hồi ký toán học”. Nói là “hồi ký” có thể không đúng lắm, nhưng là chú muốn viết về những điều “mắt thấy, tai nghe, đầu nghĩ” của mình về cái giai đoạn đầy biến động đó, mà chú may mắn (có thật là may không?) được chứng kiến. Không hiểu rồi cái “hồi ký” mà chú dự định có thể hoàn thành được không, nhưng nếu cần có câu trả lời (dù nhỏ) cho câu hỏi lớn của cháu, thì chú nghĩ có thể là thế này.

Trong biến động nào cũng có hai phần: tinh thần và vật chất, dĩ nhiên là không độc lập với nhau. Trước 1975, hầu như cả dân tộc Việt Nam sống bằng niềm tin vào ngày thống nhất đất nước. Niềm tin đó giúp người ta vượt qua mọi khó khăn về vật chất. Khoa học Việt Nam, Toán học Việt Nam cũng không nằm ngoài không khí chung đó. Khổ, nhưng thấy học toán, làm toán là một niềm vui lớn. Đặc biệt, những năm đầu tiên bước vào ngành toán chính là những năm để lại nhiều ấn tượng nhất trong cuộc đời làm toán của chú, khi được cùng GS Lê Văn Thiêm và mấy người đàn anh áp dụng phương pháp nổ mìn định hướng vào việc nạo vét Kênh nhà Lê phục vụ giao thông thời chiến. Trong chiến tranh, hình như con người lại “lãng mạn” hơn trong thời bình. Lãng mạn, vì ít tính toán hơn. Cũng có thể không có gì để tính toán. Mà lãng mạn thực sự là điều cần cho những ai đi vào toán học, vì nghề làm toán lại là nghề khó “tính” trước nhất! Có ai dám chắc mình sẽ được kết quả gì trong tương lai.

Thời kỳ đầu sau 1975 là thời mà toán học Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển. Rất nhiều người được cử đi học tập ở nước ngoài, kể cả ở các nước phương Tây. Nhưng rồi những thuận lợi đó nhanh chóng qua đi, khi vào khoảng 1985 kinh tế Việt Nam bộc lộ những khủng hoảng trầm trọng của cái thời mà ta gọi là “tập trung, quan liêu, bao cấp”. Không thể sống bằng nghề làm toán với đồng lương ít ỏi, một số phải đi dạy học ở châu Phi, số khác tìm những nghề “tay trái” (nhưng thu nhập hơn nhiều lần “tay phải”), một số khác may mắn hơn thì tìm kiếm được những học bổng để đi nước ngoài. Ngành toán Việt Nam vượt qua được giai đoạn gay go đó trước hết nhờ vẫn còn có những người chịu “sinh nghề, tử nghiệp” với toán, và cả những người “may mắn” nhận được học bổng nước ngoài để sống và tiếp tục làm toán.

Sau 1990, Việt Nam bước vào thời kỳ đổi mới. Toán học Việt Nam cũng đứng trước thách thức hoàn toàn mới. Có lẽ lần đầu tiên, những người làm toán ở Việt Nam phải tự đặt câu hỏi: tại sao lại làm toán, mà không làm nghề khác (có thể kiếm nhiều tiền hơn)? Cái thời mà làm việc gì cũng nghèo như nhau, thì ai thích toán cứ làm toán. Bây giờ, thích toán nhưng cần tiền, có làm toán nữa không? Cái chất “lãng mạn” mà toán học rất cần đã không còn, hay là còn rất ít đất sống. Ông Frédéric Pham đã từng đặt câu hỏi “Y-aura-t-il toujours des mathematiciens au Vietnam l’an 2000” (Gazete de mathematiques, vol. 64, pp. 61-63, 1995). Nhưng toán học Việt Nam, năm 2000, vẫn tồn tại qua thời khủng hoảng. Có thể là do kinh tế Việt Nam cũng đã bước qua khủng hoảng. Cũng có thể do những ai đã chọn toán làm nghề nghiệp của mình thì cũng không đòi hỏi quá nhiều về vật chất, nên họ dễ tự bằng lòng với cuộc sống không cần quá nhiều tiền của mình! Có ai đó nói: “Không nên lãng mạn hóa cái nghèo”, đúng lắm, nhưng cũng đừng để cái nghèo giết chết lãng mạn. Không còn lãng mạn sẽ không còn âm nhạc, thơ ca, không còn toán học.

Chú nghĩ như thế nào về tương lai của toán học Việt Nam?

Nếu định chọn con đường khoa học thì nên tự hỏi: có phải cái mà mình mong muốn nhất là tri thức và tự do không?
GS Hà Huy Khoái
Cháu hỏi chú nghĩ gì về tương lai? Để tồn tại, có lẽ toán học Việt Nam đã qua cái thời khó khăn nhất. Còn để phát triển lên một bước mới: chắc vẫn đang ở thời kỳ khó khăn nhất. Xã hội Việt Nam đang trong cái thời kỳ đầu của “kinh tế thị trường”, cái thời mà chuẩn mực của sự “thành đạt” nhiều khi được đo bằng tiền. Mà tiền chính là cái các nhà toán học có ít nhất! Vậy nên, chỉ những người có quan niệm khác về “thành đạt” mới có thể chọn toán làm nghề nghiệp của mình. Về tương lai của toán học Việt Nam, chú trông chờ hai điều: 1/ nền kinh tế Việt Nam sẽ phát triển để đến khi các nhà doanh nghiệp Việt Nam không còn tự hài lòng với việc giàu lên do làm người bán hàng cho nước ngoài, hoặc người bán nguyên liệu của nước mình cho nước ngoài. Đến khi họ không muốn và không thể tiếp tục làm giàu theo cách đó, họ sẽ cần đến khoa học công nghệ. Khi đó, khoa học cơ bản, toán học sẽ có tiếng nói của mình. 2/ các nhà lãnh đạo thấy rõ đầu tư cho khoa học cơ bản - cũng có thể xem là một phần của việc đầu tư cho giáo dục - là việc làm lâu dài, bảo đảm cho sự phát triển bền vững, là việc của Nhà nước. Nói cách khác, những nhà lãnh đạo cũng cần phải “lãng mạn”, để nhìn được tương lai xa hơn những lợi ích trước mắt có thể “cân đo đong đếm” dễ dàng.

Cháu cũng thấy thật đáng sợ khi người ta lấy đồng tiền làm thước đo cho mọi thứ. Trong cuộc sống, mình vẫn phải tính toán thiệt hơn, nhưng không thể đem cái tính toán thiệt hơn ra làm nền tảng xã hội. Dù sao thì cháu vẫn tin đến lúc nào đó thì chúng ta sẽ tỉnh lại, vì cái căn của con người Việt Nam vẫn là sự tử tế.

Người làm toán bao giờ cũng gặp mâu thuẫn giữa ý muốn làm được cái gì thật hay với việc phải “sản xuất đều đều công trình” (nhất là khi phải xin tài trợ). Theo cháu làm thế nào để sống yên ổn cùng một lúc với hai ý muốn đó?

Theo cháu, mỗi người làm toán nên giữ riêng cho mình một câu hỏi lớn. Có thể không trả lời được ngay, có thể sẽ không trả lời được trong phạm vi hữu hạn của cuộc sống mình có. Nhưng nó sẽ là một cái đích để mọi việc mình làm trở nên logic chứ không ngẫu nhiên và không bị chi phối bởi những gì ầm ĩ nhất thời. Ngược lại, trong mỗi việc cụ thể mình làm thì lại không nên câu nệ xem đây là bài toán to hay nhỏ, mà bản thân mình thấy hay là được. Có điều mình phải luôn tự nhủ phải trung thực với bản thân. Chú có biết cái câu thơ này của ông Bảo Sinh không :

Tự do là sướng nhất đời
Tự lừa còn sướng bằng mười tự do.

Người làm toán nào cũng ít nhiều thích “nổi tiếng”, nhưng khi quá nổi tiếng (chẳng hạn được Fields) thì hình như sự nổi tiếng lại thành gánh nặng. Cháu có lời khuyên thế nào với các bạn trẻ?

Cháu nghĩ ai cũng cần sự công nhận, sự tôn trọng từ những người khác. Trường hợp ông Perelman là rất ngoại lệ. Còn sự nổi tiếng theo kiểu tài tử xi nê thì thực ra rất là bất tiện. Chỉ có điều trong trường hợp của cháu, mình không có cách nào khác ngoài chấp nhận nó, rồi cố gắng hướng nó vào những việc có ý nghĩa.

Khi tiếp xúc với những nhà toán học nước ngoài, chú có cảm giác nói chung họ biết nhiều hơn (về những thứ “không toán”, hay có thể gọi chung là “văn hóa”) so với những người làm toán ở nước ta. Cháu có thấy thế không? Có thể giải thích thế nào về hiện tượng này, và nó ảnh hưởng thế nào đến chính việc làm toán của “họ” và “ta”?

Mỗi người làm toán nên giữ riêng cho mình một câu hỏi lớn. Có thể không trả lời được ngay, có thể sẽ không trả lời được trong phạm vi hữu hạn của cuộc sống mình có. Nhưng nó sẽ là một cái đích để mọi việc mình làm trở nên logic chứ không ngẫu nhiên và không bị chi phối bởi những gì ầm ĩ nhất thời.
GS Ngô Bảo Châu
Cháu lại thấy các nhà khoa học phương Tây hay thắc mắc làm sao mà người phương Đông, không chỉ riêng các nhà khoa học, ai cũng là triết gia. Có thể là cái phông văn hóa phương Đông và phương Tây rất khác nhau, nên ai cũng thấy người kia biết những thứ mà mình mù tịt. Nhưng đúng là cái phông văn hóa có chi phối hoạt động khoa học. Ở phương Đông cháu thấy người ta thích cái kiểu tầm chương trích cú quá.

Có một cái các nhà khoa học phương Tây, tính cả Ấn Độ, hiểu biết hơn hẳn các nhà khoa học phương Đông, đó là âm nhạc, nói rộng ra là khả năng cảm thụ thẩm mỹ. Theo cháu cái khả năng này là một phẩm chất không thể thiếu của người làm toán.

Là một người gắn bó với khoa học Việt Nam gần như từ lúc khai sinh, chú Khoái có thể nói một vài lời cho những bạn trẻ đang chuẩn bị dấn thân vào con đường khoa học không ?

Chú không thích lắm cái chữ “dấn thân”. Nó làm cho người đi vào khoa học có vẻ như ra chiến trường, có vẻ như sẵn sàng hy sinh vì người khác. Thực ra đi vào khoa học cũng không phải “hy sinh” cái gì hết. Ta làm khoa học vì ta thích hiểu biết, thích sáng tạo. Làm khoa học thì được đọc nhiều, tức là được thụ hưởng hơn người khác cái kho tàng tri thức vô giá của nhân loại. Mà đã thụ hưởng thì có nghĩa vụ đền đáp, tức là phải cố gắng góp được cái gì đó, dù nhỏ. Cuộc sống bao giờ cũng sòng phẳng. Nếu mình đã được làm cái mình thích thì cũng không nên đòi hỏi cuộc đời cho lại đầy đủ mọi thứ như người khác. Thích hiểu biết (thực chất cũng là một thứ hưởng thụ) mà lại vẫn mong có rất nhiều tiền; thích tự do làm cái mình muốn mà vẫn mong có nhiều quyền; thích được yên tĩnh để đắm mình vào suy tư riêng mà vẫn mong cái sự nổi tiếng - đó là những mâu thuẫn mà nếu không nhận thức ra thì cứ tưởng mình đang phải hy sinh, đang “dấn thân”! Làm khoa học cũng là một nghề, như mọi nghề khác. Nếu thích giàu thì nên đi buôn, thích quyền thì nên đi làm chính trị, thích hiểu biết, thích tự do thì nên đi vào khoa học. Nghề nào cũng có cái “được” và “mất”. Quan trọng nhất là hiểu cho được mình thực sự cần cái gì. Điều này không dễ, nhất là khi người ta còn trẻ.

Bởi vậy, nếu định chọn con đường khoa học thì nên tự hỏi: có phải cái mà mình mong muốn nhất là tri thức và tự do không?

Trong cuộc đời, ai cũng có thể mắc sai lầm. Theo cháu, bao giờ thì một người cần nhận ra rằng mình đã sai lầm khi chọn nghề Toán, và nên đổi sang nghề khác?

Cháu thấy có nhiều lý do khiến người ta có thể từ bỏ nghề Toán và chọn một nghề khác. Trong trường hợp không nhìn thấy triển vọng nào để nghề Toán tạo cho gia đình mình một cuộc sống tạm gọi là tươm tất, thì Toán không còn là nghề nữa mà là một dạng nghệ thuật để theo đuổi. Để theo đuổi một nghệ thuật thì cần một tình yêu mãnh liệt lắm. Đấy là nghĩa của từ dấn thân mà cháu sử dụng. Nhưng đo độ mãnh liệt của tình yêu thì không dễ.

Để làm toán, người ta chỉ sử dụng một số khá hạn chế khả năng của con người, nhưng lại sử dụng chúng một cách tối đa. Khi nhận ra rằng mình thiếu một số khả năng để làm nàng Toán hoan hỉ, mà lại thừa những khả năng mà nàng ta lờ đi, thì có khi cũng nên tìm một nghề khác với nghề nghiên cứu Toán. Yêu đơn phương lâu dài thì mệt lắm.

Chú Khoái đã có thời gian được làm việc trực tiếp với GS. Lê Văn Thiêm. Chú có chia sẻ những ký ức của chú về GS. Lê Văn Thiêm không? GS Thiêm đã có ảnh hưởng như thế nào đến sự nghiệp toán học của chú Khoái?
Có hai người thầy ảnh hưởng nhiều nhất đến chú, không chỉ trong khoa học mà cả trong cách nhìn nhận cuộc sống là Giáo sư Lê Văn Thiêm và Giáo sư Manin. GS Lê Văn Thiêm, như chú đã từng viết trong một bài giới thiệu về Ông, “thuộc vào số những con người không lặp lại của lịch sử”. Không lặp lại, vì những người hoàn toàn trong sáng như Ông thường chỉ xuất hiện trong buổi đầu của mỗi giai đoạn lịch sử, khi niềm say mê lý tưởng giúp họ quên đi những toan tính cá nhân. Giáo sư Lê Văn Thiêm trong sáng và ngây thơ đến mức tin rằng mọi người cũng trong sáng như Ông (cả khi lịch sử không còn ở giai đoạn đầu!) Khi Ông là Viện trưởng Viện Toán học, đã nhiều lần vì không đủ thời gian chờ, Ông ký tên vào tờ giấy trắng để sau đó nhân viên điền vào những gì họ cần “xin”. Điều đó không để lại hậu quả nào cho Ông khi làm việc ở Viện, nhưng chú nghe nói trước đó, thời còn là Hiệu phó Đại học Tổng hợp, Ông đã bị một số người lợi dụng sự cả tin như vậy và đưa đến khá nhiều điều phiền toái cho Ông. Vậy mà Ông vẫn không hề “rút kinh nghiệm”. Cho đến tận cuối đời, Ông vẫn giữ được nụ cười hồn nhiên như trẻ thơ.
Về khoa học thì chú nghĩ đóng góp tốt nhất của chú là xây dựng “lý thuyết Nevanlinna p-adic”. Chú học được “lý thuyết Nevanlinna” từ GS Lê Văn Thiêm, một trong những người có đóng góp lớn vào lý thuyết đó. Khi đi làm nghiên cứu sinh với Manin, chú học được về “p-adic”. Ghép hai chữ học được ở hai thầy lại thành chữ của mình!

MathVn.Com và Math.com.vn (Theo Tia sáng)

Thứ Bảy, 24 tháng 9, 2011

Phương trình thuần nhất bậc n đối với sin x và cos x


Trong chương trình môn Toán lớp 11 ta được học phương trình dạng $$a.\sin^2x+b.\sin x\cos x +c.\cos^2x=0\qquad (1)$$
Phương trình $(1)$ có tên gọi là "phương trình thuần nhất bậc hai đối với $\sin x$ và $\cos x$". Ở đây tên gọi "thuần nhất bậc hai đối với $\sin x$ và $\cos x$" là vì mỗi số hạng ở vế trái của $(1)$ đều có bậc hai: $\sin^2x, \cos^2x$, số hạng có chứa $\sin x\cos x$ cũng được xem là bậc hai vì $\sin x\cos x=\sin^1x\cos^1x$ và $1+1=2$.

Cách giải phương trình $(1)$.

Bước 1. Thay giá trị $\cos x=0$ (hoặc $\sin x=0$) vào phương trình $(1)$. Nếu giá trị đó thỏa mãn phương trình $(1)$ thì khẳng định phương trình có họ nghiệm $x=\frac{\pi}{2}+k\pi, k \in \mathbb{Z}$ (hoặc $x=k\pi, k\in\mathbb{Z}$).

Bước 2. Với $\cos x\neq 0$ (hoặc $\sin x\neq 0$), chia 2 vế phương trình $(1)$ cho $\cos x$ (hoặc $\sin x$) ta thu được phương trình bậc hai đối với hàm số $\tan x$ (hoặc $\cot x$). Giải phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác này ta sẽ tìm được nghiệm $x$.

Bước 3. Tổng hợp nghiệm ở Bước 1 và Bước 2 rồi kết luận nghiệm của phương trình.

Từ sự giải thích tên gọi "phương trình thuần nhất bậc hai đối với $\sin x$ và $\cos x$" ở trên, ta khái quát lên thành phương trình thuần nhất bậc $n$ đối với $\sin x$ và $\cos x$. Đó là phương trình mà có một vế bằng $0$ và mỗi số hạng ở vế còn lại có tổng số mũ của $\sin x$ và $\cos x$ bằng $n$. Ví dụ như
$$\sin^3x+2\sin^2 x\cos x +3\sin x\cos^2 x -6\cos^3x=0\qquad (2)$$
$$\sin^4x+2\sin x\cos^3x -3\sin^2x\cos^2x=0\qquad (3)$$
Phương trình $(2), (3)$ lần lượt có tên gọi là phương trình thuần nhất bậc $3$, bậc $4$ đối với $\sin x$ và $\cos x$.

Cách giải phương trình thuần nhất bậc $n$ đối với $\sin x$ và $\cos x$ hoàn toàn tương tự như cách giải phương trình $(1)$.

Chú ý. Từ hằng đẳng thức lượng giác $\sin^2x+\cos^2x=1$ mà phương trình $$a.\sin^2x+b.\sin x\cos x +c.\cos^2x=d$$ có thể biến đổi về dạng phương trình $(1)$ như sau
\begin{array}{l l}
&a.\sin^2x+b.\sin x\cos x +c.\cos^2x=d\\
\Leftrightarrow & a.\sin^2x+b.\sin x\cos x +c.\cos^2x=d(\sin^2x+\cos^2x)\\
\Leftrightarrow & (a-d).\sin^2x+b.\sin x\cos x +(c-d).\cos^2x=0
\end{array}
Bài tập. Giải các phương trình dưới đây

$1)\quad \sin^2x-3\sin x\cos x+1=0,$
$2)\quad \sin^2x+2\sin x\cos x +3\cos^2x-3=0,$
$3)\quad \sqrt{3}\sin x+\cos x=\dfrac{1}{\cos x},$
$4)\quad 2\sin^3x-5\sin^2x\cos x+4\sin x\cos^2x-\cos^3x=0,$
$5)\quad 2\sin^3x+4\sin^2x\cos x +\cos x-4\sin x=0,$
$6)\quad 4\sin^3x + 3\cos^3x-3\sin x-\sin^2x\cos x=0,$
$7)\quad \cos^3x -4\sin^3x-3\cos x\sin^2x+\sin x=0,$
$8)\quad 2\cos^3x=\sin 3x,$
$9)\quad \sin x\sin 2x +\sin 3x=6\cos^3x,$
$10)\quad \sqrt{2}\sin^3\left(x+\dfrac{\pi}{4}\right)=2\sin x.$

Thứ Năm, 22 tháng 9, 2011

Giáo sư Hoàng Tụy được Giải thưởng Constantin Caratheodory

MATHVN vừa hay tin này trên blog của giáo sư Nguyễn Đăng Hưng. Xin trích bài đăng chúc mừng giáo sư Hoàng Tụy của GS Hưng:
Giáo sư Hoàng Tụy được Giải thưởng Constantin Caratheodory cho lĩnh vực Tối ưu toàn cục
Giáo sư Hoàng Tụy
Chúng tôi vừa được tin sáng nay là GS Hoàng Tụy đã được Giải thưởng Constantin Caratheodory. Đây chính là niềm vinh hạnh của giới khoa học Việt Nam, đặc biệt giới Toán học.
Lĩnh vực tối ưu toàn cục ngoài phần lý thuyết có phần ứng dụng có tác động rất lớn đến khoa học kỹ thuật hiện đại.
Riêng ứng dụng lý thuyết tối ưu vào lĩnh vực mô hình mô phỏng sẽ là cơ sở cho biết bao hướng phát triển trong tương lai trước mắt và lâu dài!
Đây thật là một tin vui, xác định chỗ đứng hàng đầu của GS Hoàng Tụy trong một hướng nghiên cứu mà tương sẽ rất là hoàng tráng.
Chúc GS Hoàng Tụy nhiều sức khỏe và tiếp tục là cây đại thụ của nền toán học Việt Nam, là chỗ tựa của trí thức Việt Nam

GS Nguyễn Đăng Hưng,
Sài gòn 22/9/2011

Đôi nét về giải thưởng Caratheodory
Nhà toán học Constantin Caratheodory

Giải thưởng Constantin Caratheodory do Tổ chức quốc tế Tối ưu toàn cục cứ hai năm một lần dành cho cá nhân hay tập thể xuất sắt có cống hiến căn bản cho lý thuyết, lập trình và ứng dụng trong lĩnh vực tối ưu toàn cục.

Giải có tên nhà toán học lừng danh Constantin Caratheodory người Hy Lạp (1873-1950), đặc biệt vinh danh những cống hiến đã qua được thử thách của thời gian. Tiêu chuẩn bao gồm tính xuất sắc, độc đáo, ý nghĩa, chiều sâu mà ảnh hưởng của cống hiến khoa học. Giải “Constantin Caratheodory Prize” vừa được Tổ chức quốc tế Tối ưu Toàn cục, đề xướng năm nay 2011. Việc bầu chọn đã xảy ra tại Hội nghị Tối ưu Toàn cục tổ chức tại CHANIA, Hy Lạp từ ngày 3 đến ngày 7 tháng bảy 2011, vừa qua.

GS Hoàng Tụy người được giải đầu tiên cũng chính là người đã có những công trình căn bản và khai sáng cho lĩnh vực Tối ưu Toàn cục.

Thứ Tư, 21 tháng 9, 2011

Bao Công xử án Tôn Ngộ Không







Giảm tải vội vàng!

Giảm tải chương trình giáo dục phổ thông mà Bộ GD-ĐT vừa đưa vào triển khai trong năm học này đã nhận được sự ủng hộ của xã hội. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học cho rằng, việc giảm tải này quá vội vàng, kết quả sẽ không đi đến đâu, nặng vẫn hoàn nặng.

Giảm không thực tế!

Ủng hộ chủ trương giảm tải chương trình học của Bộ GD-ĐT nhưng GS.TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam lo lắng cho rằng do bị sức ép nên Bộ GD-ĐT quá vội vàng triển khai giảm tải như vậy sẽ không hiệu quả.

Phân tích về vấn đề này, GS Phạm Tất Dong cho biết: “Khi thực hiện giảm tải cần phải có sự chuẩn bị, thí điểm và hỏi ý kiến những nhà khoa học, giáo sư đầu ngành để xem họ nhận xét như thế nào về chương trình học hiện nay và giảm cái gì, thêm cái gì cho phù hợp với thực tế. Sau đó, bàn với các thầy viết sách một cách cẩn thận chứ không nên giao cho vụ này, vụ kia nghiên cứu rồi đề xuất giảm, tôi thấy không ổn”.

Về chương trình học quá tải hiện nay, GS Dong cho hay: “Nhiều kiến thức học sinh không nên học vội như chương trình tiểu học, các em đã phải tìm hiểu Liên hợp quốc là gì hoặc các em bậc tiểu học phải có thái độ tốt với Ủy ban nhân dân xã; thái độ của em với người nước ngoài… Trong khi đó nhiều em học sinh ra đương gặp người già còn chưa chào đến khi người nước ngoài. Thậm chí viết trong chương trình còn ghi là Ủy ban nhân dân thôn, xóm. Thôn, xóm làm gì có Ủy ban nhân dân… Kiến thức tưởng phù hợp với thực tế nhưng lại không thực tế".

Xét đến hậu quả của việc giảm tải chương trình vội vàng này của Bộ GD-ĐT, GS Phạm Tất Dong cho rằng: “Sẽ gây ra lộn xộn và không có tác dụng. Với cách làm này tuy không gây ra sai sót quá lớn vì vẫn sách cũ và chương trình cũ chỉ đến lớp không nói đến cái bài giảm tải nữa. Quan điểm của tôi là giảm tải bỏ đi những cái gì không cần thiết và những cái gì cần phải thêm vào. Giảm không có nghĩa là cắt. Nên gọi cho chuẩn xác việc giảm tải này là điều chỉnh chương trình cho vừa sức”.

Học sinh Hà Nội trong lễ khai giảng năm học mới. Hiện nay chương trình học quá nặng khiến học sinh mệt mỏi. (Ảnh: Hồng Hạnh)

Nặng vẫn hoàn nặng

Có lẽ thực tế nhất trong việc giảm tải chương trình này vẫn là các hiệu trưởng, giáo viên trực tiếp đứng lớp.

Một giáo viên dạy Ngữ Văn ở Trường THPT Phạm Hồng Thái (quận Ba Đình, Hà Nội) nhận định: “Chủ trương giảm tải là hợp lý, đáp ứng được mong đợi của người dạy, người học, nhưng nội dung giảm tải có cảm giác mới chỉ là bước “thăm dò” đầu tiên của Bộ GD-ĐT. Lẽ ra cần mạnh dạn cắt bỏ hơn nữa. Đối với chương trình môn Văn lớp 11, việc cắt giảm một số nội dung không giải quyết được vấn đề gì đáng kể, nếu làm quyết liệt thì phải sắp xếp lại toàn bộ chương trình”.

Còn PGS Văn Như Cương, hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội cho rằng: "Việc giảm tải hiện nay còn khá rụt rè, chưa mạnh dạn, cần giảm đi 30% chương trình thì mới có thể tạo ra một sự thay đổi thực chất. Đối với môn Toán của chương trình THPT, việc giảm tải khá vụn vặt, ví dụ chỉ làm bài tập này, không cần làm bài tập kia, bỏ ví dụ này, bỏ hoạt động (thao tác) kia".

Thầy giáo Lê Trung Tuấn, hiệu trưởng trường tiểu học Lê Hồng Phong (Hà Đông, Hà Nội) đồng thời là giáo viên dạy Toán lại cho rằng: “Chương trình giảm tải rất hợp lý, giáo viên dạy cũng ít đi, học sinh học cũng nhẹ nhàng hơn trong buổi học chính khóa. Tuy nhiên, những bài giảm tải, chúng tôi cho vào học buổi 2 và để học sinh về nhà tự đọc”.

Phân tích kỹ hơn về việc giảng dạy tại lớp học hiện nay, ông Hà Huy Bằng, hiệu trưởng Trường THPT Đào Duy Từ (Hà Nội), cũng là giáo viên môn Vật lý, cho hay: “Chúng tôi rất hoan nghênh chủ trương giảm tải chương trình của Bộ GD-ĐT nhưng theo tôi giảm tải phải đồng bộ, cắt đi một số phần và có cầu nối với phần khác để kiến thức không bị trục trặc. Giảm tải không có nghĩa là bỏ cái này, bớt cái kia mà phải vừa bỏ vừa thêm vào đồng nghĩa với chương trình cho đơn giản để học sinh dễ hiểu tránh học thêm, thi đại học tốt”.

“Chương trình Vật lý hiện nay cũng khá nặng về câu hỏi trắc nghiệm bài tập như đánh đố học sinh. Nếu theo đúng chương trình học, học sinh khó có thể thực hiện tốt. Thậm chí nhiều câu hỏi đến giáo viên còn thấy khó nữa chứ đừng nói học sinh. Theo tôi, sách giáo khoa hiện nay còn sơ sài vì vậy giảm tải nhưng vẫn phải thêm. Trong môn Vật lý phổ thông phải có câu hỏi trắc nghiệm sâu hơn về vấn đề lý thuyết. Câu hỏi bài tập trắc nghiệm cần soạn lại, thêm nhiều kiến thức” - ông Bằng nhận định.

Góp ý để nâng cao chất lượng việc giảm tải, GS Phạm Tất Dong cho rằng: “Đến năm 2015, Bộ GD-ĐT chuyển đổi chương trình sách giáo khoa và chính giảm tải là một trong những chương trình chuyển đổi này. Để việc giảm tải thực hiện có hiệu quả, Bộ GD-ĐT cần có những hội đồng khoa học họp bàn về giảm tải và quyết định sang năm nên học thế nào chứ tôi nghĩ việc làm tải này không mang lại kết quả gì lớn, nặng vẫn hoàn nặng”.

Hồng Hạnh

Nguồn: Dân Trí

Thứ Ba, 20 tháng 9, 2011

Học cùng học sinh


Câu 1. Xác định tham số $m$ để hàm số $y=x^3-3(m+1)x^2+9x-m$ đạt cực trị tại $x_1, x_2$ sao cho $|x_1-x_2|\leq 2\;?$

Câu 2. Cho hàm số $y=x^3+2(m-1)x^2+(m^2-4m+1)x-2(m^2+1)$. Tìm tham số $m$ để hàm số đạt cực trị tại $x_1, x_2$ sao cho$$\frac{1}{x_1}+\frac{1}{x_2}=\frac{1}{2}(x_1+x_2).$$
Câu 3. Cho hàm số $y=\frac{1}{3}x^3+(m-2)x^2+(5m+4)x+3m+1$. Tìm tham số $m$ để hàm số  đạt cực trị tại $x_1, x_2$ sao cho $x_1<2<x_2$.

Lạm thu tiền trường, quản lý bó tay?

Hôm qua 19/9, Sở GD-ĐT Hà Nội đã tổ chức cuộc họp khẩn với trưởng phòng GD-ĐT 29 quận, huyện, thị xã, cụm trưởng các trường THPT và các trường trực thuộc nhằm chấn chỉnh công tác thu - chi năm học 2011-2012.

Động thái muộn này của cơ quan quản lý xem ra chỉ để cho có bởi đến thời điểm này, hầu hết các trường đã cơ bản triển khai xong việc thu đầu năm. Vấn đề được dư luận quan tâm lúc này là phương án và mức độ xử lý thế nào với những sai phạm?


Các khoản phí đầu năm học vẫn là nỗi lo với nhiều phụ huynh.

Thu nhiều, thu sai
Không khó để có thể "nhìn" ra các khoản thu không hợp pháp, song cũng không mấy hợp lý của các nhà trường trong danh sách các khoản thu đầu năm. Ngành GD-ĐT đã từng có lần dự kiến ban hành một danh sách các khoản thu để tránh tình trạng các trường tự đặt ra các khoản thu với những cái tên na ná nhau. Nhưng rồi thực tế mỗi trường một vẻ, nơi cần khoản này nhưng lại không cần khoản kia, không thể cố định mà áp vào. Vì vậy, độ dài - ngắn, mức cao - thấp của danh sách các khoản thu phụ thuộc vào điều kiện cụ thể. Đó là cách lý giải của các trường, còn thực tế không hẳn vậy. Thống kê sơ bộ của Sở GD-ĐT cũng thừa nhận tình trạng thu sai, thu nhiều có ở nhiều quận, huyện, từ Ba Đình, Đống Đa, Cầu Giấy, Thanh Xuân… đến Long Biên, Hoàng Mai, Từ Liêm, Thường Tín…
Ngoài các khoản thu theo quy định và các khoản thu hộ, mỗi HS mới được tuyển vào lớp 10 của Trường THPT Trung Văn (huyện Từ Liêm) phải nộp thêm gần 1,2 triệu đồng; trong đó có những khoản vô lý như hỗ trợ nâng cao 160 nghìn đồng/HS/học kỳ; mái che 350 nghìn đồng/HS; chăm sóc vườn cây 100 nghìn đồng/HS; ghế ngồi 30 nghìn đồng/HS; tiền mua máy photocopy 50 nghìn đồng/HS; Chữ thập đỏ 30 nghìn đồng/HS; biển lớp 20 nghìn đồng/HS… Còn theo phản ánh của phụ huynh một trường THCS ở quận nội thành, mỗi HS phải đóng hơn 1,8 triệu đồng, riêng phần thu thỏa thuận lên tới hơn chục khoản, trong đó có phần phí cho câu lạc bộ các môn toán, văn, Anh; kỹ năng sống; xã hội hóa trường; quỹ hỗ trợ; cờ khai giảng; báo Đội… Điều đáng nói là chẳng có phụ huynh nào được nhà trường thỏa thuận cứ ghi danh nộp tiền, ai cũng chằn chặn mà nộp chừng ấy.
Mặc dù quy định của Sở GD-ĐT không cho phép các trường thu của HS 4 khoản gồm bảo vệ, vệ sinh, an ninh và trông giữ xe đạp, song Trường THPT Trung Văn (Từ Liêm) vẫn thu tiền trông xe đạp với mức 80 nghìn đồng/ HS/học kỳ. Lại có trường tự đặt ra các loại quỹ như quỹ in ấn tài liệu phục vụ thi học kỳ và thi cuối năm; quỹ phục vụ thi văn nghệ và các hoạt động tổ chức trong trường… Lý giải về tình trạng thu nhiều, thu cao, ý kiến của đại diện lãnh đạo một số phòng GD-ĐT và nhà trường cho rằng, đó là do mức thu các khoản trong quy định quá lạc hậu trong khi yêu cầu hoạt động của trường hiện đã khác xưa. Trưởng phòng GD-ĐT huyện Gia Lâm Nguyễn Văn Quý còn cho rằng, do trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của hiệu trưởng một số nơi còn hạn chế nên dẫn đến việc thu sai… Ông cũng kiến nghị với lãnh đạo ngành nên xem xét lại quy trình 4 bước thực hiện thỏa thuận hợp lý hơn, bởi khó có lãnh đạo phòng GD-ĐT nào dám ký vào bản kế hoạch công việc với các mức thu mà các trường đề xuất.
Bao giờ mới hết lạm thu?
Căn nguyên của nỗi bức xúc được chỉ ra chủ yếu là do cách thức các nhà trường khi triển khai thu các khoản dưới danh nghĩa thỏa thuận hoặc tự nguyện. Đó là sự mập mờ, không rõ ràng trong việc dự trù mức thu, nội dung chi từng khoản, là cách yêu cầu đóng góp tự nguyện mà như ép buộc của một số trường và việc thỏa thuận cũng chỉ là "diễn". Chánh Thanh tra Sở GD-ĐT Nguyễn Đức Vui ghi nhận: Hiếm có nơi nào trình ra được kế hoạch cụ thể rằng số tiền thu của quỹ hội cha mẹ HS như thế thì dùng vào những việc gì, ai là người hưởng lợi... Việc thỏa thuận nội dung thu và mức thu ở nhiều nơi cũng chỉ là quyết định giữa đại diện nhà trường và ban đại diện cha mẹ HS. Riêng về mức thu của quỹ phụ huynh, theo ông Vui, kinh nghiệm của một số địa phương cho thấy, Hà Nội nên thống nhất mức thu của quỹ phụ huynh trường, sau đó trích một tỷ lệ phần trăm nhất định cho hoạt động của quỹ hội phụ huynh các lớp. Điều này sẽ tránh được tình trạng "trăm hoa đua nở" của các trường. Năm học 2011-2012, quận Cầu Giấy cũng đã có văn bản quy định rõ mức trần của một số khoản thu, trong đó quỹ phụ huynh 50 nghìn đồng/HS/học kỳ (ở cả cấp mầm non, tiểu học, THCS), tiền ăn cao nhất là 22 nghìn đồng/ HS/ngày, tiền hỗ trợ chăm sóc bán trú tối đa 100 nghìn đồng/ HS/tháng… Đây được coi như "cây gậy" pháp lý cho công tác quản lý chỉ đạo và việc triển khai ở các trường. Việc này cho thấy, không phải là không thể "quản" mà vấn đề là cơ quan quản lý có thực lòng vào cuộc và dám quản hay không?
Giải pháp được đưa ra tại cuộc họp khẩn là các đơn vị thu sai thì phải trả lại tiền cho phụ huynh HS. Đây không phải lần đầu tiên ngành GD-ĐT đưa ra hình thức xử lý này và thực tế cho thấy không hiệu quả. Chỉ đạo dạng này như kiểu "đánh bùn sang ao", nói cho qua chuyện mà thôi! Minh chứng là tình trạng lạm thu vẫn "nóng" và có chiều hướng lan rộng. Bao giờ mới hết lạm thu nếu lãnh đạo ngành còn né tránh?

Theo Thống Nhất

Nguồn: Dân Trí

Bài đăng phổ biến